💠راە‌های غلبە بر شوری خاک و آب در کشاورزی💠
خاکی که مقدار نمک آن به حدّی است که برای گیاه مضر باشد، خاک شور نامیده میشود و آبی که نمک آن به حدّیست که باعث افت محصول شود، آب شور گفته میشود.
⚡شوری آب و خاک مشکلی جدی برای کشاورزی در مناطق خشک و نیمه‌خشک محسوب میشود.
⚡اغلب ، وجود املاح، لایه یا افق بسیار متراکمی در زیر خاک تشکیل میشود که مانع عبور آب و هوا به ریشه میشود.
⚡ املاح موجود در خاک ، فشار اسمزی محلول خاک را افزایش داده ، بدین ترتیب قدرت جذب آب را توسط گیاهان کاهش می‌دهند بنابراین ریشه گیاه به سختی می‌تواند آب مورد نیاز خود را از خاک جذب کند.
از طرفی تعادل یونی را به هم زده و برای گیاهان مسمومیت ایجاد میکند.
در خاک‌های شور، رشد گیاه به خاطر کم‌آبی کم شده و متوقّف می‌گردد.
✅هنگام استفاده از آب‌های شور برای آبیاری زمین‌های کشاورزی، باید تا حد امکان فاصله‌ی بین آبیاری‌ها را کم کرد تا غلظت املاح موجود در محلول خاک به حدّ بحرانی (از نظر کاهش محصول)نرسد.
✅در زمان بکار بردن آب‌های شور، بایستی از ارقام مقاوم به شوری استفاده کرد.
✅بهتر است در زمان آیش و یا زمانی که گیاه در حالت خواب به سر می‌برد با آبیاری سنگین، نمک‌های موجود در خاک سطحی را از دسترس ریشه‌ها دور کرد.
✅هنگام آبیاری با آب شور، مؤثرترین شیوه در کمک به جوانه زدن بذور، انتخاب عمل صحیح بذرکاری است؛ به این معنی که در آبیاری کرتی، زمین باید به دقت تسطیح شود تا از تشکیل پشته‌های نمک در محل برآمدگی‌ها جلوگیری گردد.
حتی در آب‌هایی که EC خیلی بالایی هم ندارند، آثار شوری در باغ دیده می شود و درختان در حال خشک شدن هستند.
🔹چونکه املاح خاصیت تجمعی دارند، وقتی ما چندین بار در طول سال باغ‌مان را آبیاری می کنیم و هیچ کار اصلاحی انجام نمی دهیم، عملا مقدار بسیار زیادی املاح در خاک و در منطقه ی ریشه ی درختان جمع می شود.
🔹مدیریت آبیاری در مناطقی که مشکل گموز ندارند را بایستی اصلاح کنیم.
🔹زمانی که درختان روی پشته ها هستند و انبوهی خاک با املاح بالا گلوی درخت را می فشارد، چگونه محصول خوب و یا درخت سرسبزی داشته باشیم؟
🔴هر چه شوری آب و خاک بیشتر باشد محدودیت مصرف کود مرغی بیشتر میشود.
علائم شوری در درخت پسته
✅ درخت پسته یک گیاه متحمل به شوری و خشکی میباشد.
⚡️برخی به اشتباه تصور می کنند که درخت پسته شوری را دوست دارد
✅هر چه میزان شوری آب و خاک برای پسته کمتر باشد، هزینه تولید کاهش و عملکرد افزایش می یابد.
⚡️شوری به شکل های مختلف روی درخت پسته تاثیر میگذارد. از جمله این علائم عبارتند از:
🍂ریز برگی و رشد محدود شاخه
🍂خشک شدن حاشیه برگ و سپس خشک شدن کامل آن و ریزش برگ
🍂خروج شیره از انتهای پسته و سپس سیاه شدن کل میوه
🍂تراوش شیره از تنه درخت پسته
🍂تاخیر در گلدهی و میوه دهی
🍂افزایش درصد پوکی پسته
طبق جدول فوق زمانی که شوری خاک در باغ پسته، ۹ds/m (دسی زیمنس بر متر) و کمتر باشد، تولید و عملکرد درخت پسته در حداکثر خود میباشد و اگر این شوری به ۲۱.۳ و بیشتر برسد میتوان گفت تقریبا درخت پسته دیگر ثمری ندارد.
همچنین شیب۸.۴٪ برای پسته بیانگر این است که به ازاء هر یک واحد تغییر در میزان شوری خاک عملکرد پسته به میزان ۸.۴ درصد تغییر خواهد کرد.
با مقایسه میزان عملکرد ۱۰۰ درصدی محصولات مختلف، مشاهده میشود بالاترین عدد متعلق به پسته با ۹.۴ است یعنی درخت پسته تا این حد شوری میزان تولید حداکثری خود را دارد و پس از پسته با اختلاف این تحمل متعلق به خرما و زیتون باعدد ۴ است.
بنابراین درخت پسته درختی متحمل به شوری است.
✅بنابراین مدیریت آبیاری، همراه با آبشویی سنگین زمستانه، و استفاده از کود کاوان4 که شروع جذب مواد مغذی در خاک است و در کاهش میزان اثرات شوری و داشتن عملکرد اقتصادی و باغ سرسبز توصیه می شود.